Overige thema’s
Vandaag is het 6 augustus. Voor mij alweer vele jaren een bijzondere dag. De kerk viert het feest van de gedaanteverandering van de Heer. Het is de dag waarop mijn aan God gewijde leven begon. In de loop der jaren is de vorm veranderd, maar nog altijd leef ik mijn toewijding aan God in de geest van Clara van Assisi. In dankbaarheid kijk ik terug op mijn leven als Claris en als zuster van de Feminae Pacis en bid ik om Zijn zegen op mijn weg met Hem.
Vanmorgen in de viering voelde ik mij aangesproken als zuster van de Feminae Pacis, als vrouw van vrede. In de lezingen stond de vrede centraal.
‘Als een rivier leidt Ik de vrede naar haar (Jeruzalem) toe, en als een onstuimige stroom de schatten der volken.’ (Jesaja 66, 10-14)
‘Besneden zijn betekent niets, en onbesneden zijn betekent niets. Het gaat er alleen om een nieuwe schepping te zijn! Vrede en barmhartigheid komen over allen, die naar dit beginsel willen leven, en over heel het volk Gods!’ (Gal. 6, 14-18)
‘Twee aan twee zond Hij hen uit om de vrede te brengen: Vrede aan dit huis! En daarbij: neemt geen beurs mee en geen schoeisel.’ (Lc. 10, 1-12.17-20)
Twee aan twee
vrede brengen in Uw naam.
Aan al uw mensen
besneden of niet
in of buiten de kerken:
de Vrede van God
als een stromende rivier
een onstuimige stroom van schatten.
Hoe?
Door op weg te gaan
zonder overbodige bagage
en je rijkdom te vinden in God, in Christus.
Nieuwe schepping zijn,
Verrijzenis mensen
Goede rentmeesters
eerbied voor de schepping
en delend met elkaar
zodat er genoeg is voor iedereen.
Zo kan vrede groeien
zo kan vrede stromen
als een vruchtbare rivier.
Dat God mij en ons de kracht en Geest mag geven om zo door de wereld te gaan. Tot lof van God en tot zegen van de mensen!
Vanmorgen lazen we in onze ochtenddienst psalm 8. Mijn medezuster Hanneke vestigde later de aandacht op het derde vers: ‘met de stemmen van kinderen en zuigelingen bouwt U een macht op tegen uw vijanden om hun wraak en verzet te breken.’
De psalm bezingt de schepping en door de schepping heen de Schepper. Aan de mens is de zorg voor de schepping toevertrouwd en dat hebben we niet altijd even goed gedaan. De klimaat en milieu crisis vraagt dat wij omkeren en goede rentmeesters worden van de schepping.
In psalm 8 worden de kinderen en zuigelingen ons ten voorbeeld gesteld. Kijk naar de tederheid waarmee kinderen en zuigelingen de schepping benaderen, de zachtheid en de verwondering waarmee zij een mier in het bos bekijken, of een klein groen sprietje dat uit de aarde ontluikt.
Goed rentmeesterschap, zorg voor de schepping, begint met tedere verwondering, een openheid en verwondering die ons niet boven, maar midden in de schepping plaatst en ons tot broeders en zusters maakt van alle schepselen.
Vrede en alle goeds!
Vandaag is voor mij een bijzondere dag. In 1999 zette ik op deze dag, geroepen door de Heer, de stap om in te treden bij de clarissen, in 2000 gevolgd door de opname in de orde. Na 20 jaar had ik opnieuw een roepingservaring. Gaandeweg werd duidelijk dat de ruimte van de orde niet langer paste bij mijn roeping en dat ik verder moest. Mijn leven in de voetsporen van Jezus, geinspireerd door Clara en Francicus van Assisi, gaat nu verder als Feminae Pacis.
Nu 22 jaar na die eerste stap zeg ik weer: ja, Heer, hier ben ik. Uw wil te doen is mijn vreugde!
De lezingen van vanmorgen raakte mij: het evangelieverhaal van de gedaanteverandering van Jezus op de berg (Tabor) en daarbij gekozen de voor mij belangrijke lezing uit Deuteronomium 6:
‘Luister, Israël: de Heer, onze God, de Heer is de enige! Heb daarom de Heer lief met hart en ziel en met inzet van al uw krachten. Houd de geboden die ik u vandaag geef steeds in gedachten. Prent ze uw kinderen in en spreek er steeds over, thuis en onderweg, als u naar bed gaat en als u opstaat. Draag ze als een teken om uw arm en als een band op uw voorhoofd. Schrijf ze op de deurposten van uw huis en op de poorten van de stad.’ (Dt. 6, 4-9)
In het Taborverhaal (Mc. 9, 2-10) horen we de Stem van God uit de wolk zeggen: ‘Dit is mijn Zoon, de Welbeminde, luistert naar Hem.‘ Dit luisteren verbind ik met het Sjema gebed uit Deuternomium 6. Dit luisteren heeft mij 22 jaar geleden die stap doen zetten, en de stappen die daar op volgden. Ik ga mijn weg met God en dat geeft mij de vreugde die geen mens mij geven kan. Niet dat het altijd gemakkelijk is, nee zeker niet. Maar ik kan niet anders. En er zijn gelukkig tochtgenoten op mijn weg, ik hoef niet alleen te gaan.
Gaan waarheen Hij mij wijst
soms niet wetend hoe
door diepe duisternis
in stralend licht
soms alleen
maar nooit lang
tochtgenoten
soms veel
soms weinig
maar altijd wel 1
Gaan waarheen Hij mij wijst
soms niet wetend hoe
maar dat is niet erg
God kent de weg
en Hij wijst mij waar te gaan.
Tot lof van God
en tot zegen van mensen.
Het is mij een vreugde!
Vanmorgen in de eucharistieviering, op het Hoogfeest van de geboorte van Johannes de Doper, klonk als refrein voor de tussenzang naar psalm 139: Ik dank U, Heer, voor de vorming van mijn leven. Het raake mij diep. Halverwege werd mij duidelijk dat het was: Ik dank U, Hee,r voor het wonder van mijn leven. Ook mooi, maar voor mij was de toon gezet.
Ik dank U, Heer voor de vorming van mijn leven. Zoals ik gevormd ben in de schoot van mijn moeder en gevormd ben in en door het leven. En ja, daar ben ik dankbaar voor. Op bergtoppen soms, en ook door diepe dalen ben ik gegaan en dat zal naar de toekomst toe wel zo blijven denk ik dan. Of ik nu op de bergtop zit, in het dal of ergens op de vlakte, het leven was nooit zonder God – Hij was er bij, ook als ik dit achteraf pas kon zien. De afgelopen jaren waren niet gemakkelijk maar ook toen: Hij was er bij en gaf mij ook de mensen die ik nodig had. Ik ben dankbaar voor mijn leven en voor de vorming van mijn leven.
En als ik hier dan bij stilsta, zoals vandaag, dan verwonder ik mij over de grootheid en trouw van God: Ik dank U, Heer, voor het wonder van mijn leven, hoe U mij gevormd heeft door uw trouw, uw Woord en door de mensen die U mij onderweg gegeven hebt.
En nu begint het spontaan in mij te zingen:
Hoe wonderlijk mooi is uw eeuwige Naam.
Verborgen aanwezig deelt U mijn bestaan.
Waar ik ben, bent U: wat een kostbaar geheim.
Uw naam is ‘Ik ben’ en ‘Ik zal er zijn’.
Een boog in de wolken als teken van trouw,
staat boven mijn leven, zegt: Ik ben bij jou!
In tijden van vreugde, maar ook van verdriet,
ben ik bij U veilig, U die mij ziet.
De toekomst is zeker, ja eindeloos goed.
Als ik eens moet sterven, als ik U ontmoet:
dan droogt U mijn tranen, U noemt zelfs mijn naam.
U blijft bij mij Jezus, laat mij niet gaan.
‘Ik ben die Ik ben’ is uw eeuwige naam.
Onnoembaar aanwezig deelt U mijn bestaan.
Hoe adembenemend, ontroerend dichtbij:
uw naam is ‘Ik ben’, en ‘Ik zal er zijn’.
O Naam aller namen, aan U alle eer.
Niets kan mij ooit scheiden van Jezus mijn Heer:
Geen dood en geen leven, geen moeite of pijn.
Ik zal eeuwig zingen, dicht bij U zijn.
Tekst: Hans Maat
Muziek: Kinga Bán en Adrian Roest
© 2013 Stichting Sela Music
Bovenstaande afbeelding is van de campagnefoto voor roepingenzondag. Vorige week kwam deze mij onder ogen en ik heb er met een aantal mensen uit mijn omgeving over gesproken. Wat roept het beeld bij je op? Wat zegt deze poster jou? Voordat ik daar verder iets over deel wil ik je vragen om zelf het beeld op je te laten inwerken en te registreren wat het jou zegt, wat het bij jou oproept.
Toen de poster mij onder ogen kwam was mijn eerste gevoel bevreemding. De bevreemding maakte dat ik verder keek. Ik zag een toerist, een voorbijganger met een rugzak en een drinkfles, een man in een een korte broek. Maar wat mij vooral bevreemde: een lege kale kerk, zonder mensen. Hoe langer ik er naar keek en kijk hoe vreemder ik het beeld ga vinden. Wat is een kerk zonder mensen? En wat zegt dit – het gaat om roepingenzondag – over het priesterschap of het broeder of zuster zijn? Geroepen zijn is toch door God en voor de mensen? Dat wij op aarde handen en voeten geven aan zijn rijk?
Deze roepingenzondag wordt ook wel de zondag van de goede herder genoemd, naar de lezing van de dag uit Johannes 10 (11-18). De goede herder kent zijn schapen en geeft zijn leven voor de schapen. Jezus is de goede herder en in Zijn naam zijn er herder in de Kerk, in de kerken en daarbuiten, die worden uitgezonden om hun leven te geven voor de mensen. Die lege kerk, een kerk zonder schapen – wat een treurnis. Dáár heb je volgens mij als herder niet zoveel meer te zoeken. Jezus ging op zoek naar de schapen en als herder zijn wij geroepen om als Jezus op zoek te gaan naar de mensen om in Gods Naam hen te leren kennen en ons leven voor hen te geven. De poster zegt niet bang te zijn en dichterbij te komen. Ik zou zeggen: Wees niet bang er op uit te gaan en wees er voor de mensen in Mijn Naam.
Vanmorgen zongen we in onze viering het lied: ‘Wil je opstaan en Mij volgen als Ik noem je naam?’ Dit lied spreekt mij aan in mijn roeping als zuster en dochter van Clara.
God ziet jou en mij en vraagt of wij onze gaven velerlei willen inzetten en dat wij daarbij hart hebben voor de mensen. Hij roept ons om Zijn beeld uit te dragen in de wereld. Het laatste couplet is mijn antwoord: Heer van liefde en van licht, vervul mij met uw Geest. Laat mij zijn op U gericht, en maak mij onbevreesd. Dat ik in uw voetspoor ga, uw ontferming achterna, en met lijf en ziel besta in U en Gij in mij.
Ik kan het niet zonder Zijn Geest. En Zijn weg gaan vraagt dat ik onbevreesd ben, dat ik niet bang bent in Zijn naam te spreken, ook – en misschien wel juist daar – waar anderen niet willen en kunnen horen omdat het zo haaks staat op hoe zij leven. Ik hoef daarbij niemand te overtuigen. Getuigen is genoeg, Zijn beeld uitdragen in de wereld en Liefde zijn waar liefdeloosheid heerst: in het verborgen en op ongewisse wegen. Laten we gaan!
De 400 pagina’s van Tom Wright’s ‘Goede Vrijdag, de dag dat de revolutie begon’ zijn gelezen; het is volbracht. Maar vooral gaat de titel over wat Jezus heeft volbracht aan het kruishout. Dat lastige kruis, waar we vaak snel overheen gaan om het over Pasen te hebben, dat lastige kruis is de Plek waarop het volbracht wordt door Jezus Messias. Pasen is de eerste vrucht van Goede Vrijdag.
Wat is er nu eigenlijk volbracht op Goede Vrijdag? Jezus geeft als Messias van Israël, plaatsvervangend voor heel het volk, zijn leven. Zijn zelfopofferende liefde is de nieuwe macht die op de wereld wordt losgelaten. De Bijbel spreekt over Jezus dood ‘overeenkomstig de Schriften‘ en ‘ter vergeving van zonden‘. Binnen het hele verhaal van Israël krijgt het kruis zijn betekenis. De zonde is waar wij niet God aanbidden, maar afgoden – krachten en machten binnen de schepping zelf. Het doel van de zondenvergeving is dat mensen weer in staat zijn volledig beeld-dragende mensen in Gods wereld te zijn. De verbondsvernieuwing die aan het Kruis is volbracht herstelt ons en verzoent ons met God. In de Schriften lezen we ook dat de Messias aan het kruis gestorven is voor allen. Iedereen is vrij om tot Hem te komen.
Wij zijn bevrijd om datgene te zijn waarvoor we gemaakt zijn en het beeld van God te weerspiegelen, vooruitlopend op het moment dat God het werk voltooit en alles nieuw maakt. Alles wat er nodig is om te behoren tot die nieuwe schepping is dat wij ons afwenden van de afgoden waarvan de macht al gebroken is, en ons aansluiten bij het vieren van Jezus’ overwinning. Wright wijst op het opstanding en vergeving als karakteristieke kenmerken van de nieuwe schepping. De nieuwe manier van mens-zijn die met de kruisdood van start is gegaan begint met vergeving: Gods vergeving voor hen die zich afwenden van hun verslagen afgoden; en de vergeving die Jezus’ volgelingen in zijn naam en door zijn Geest aanbieden aan ieder die hun onrecht aandoet. Het evangelie van Jezus Messias is een oproep om te geloven dat de macht van de zelfgevende liefde, onthuld aan het kruis, echt is. Wright benadrukt dat de missie van de christenen kruisvormig is. We zullen ons eigen kruis moeten opnemen om Hem te volgen. Dat vraagt zelfverloochening en dat wij machthebbers de waarheid durven zeggen, vooral daar waar mensen geen enkele macht hebben. Zelfgevende liefde zal altijd lijden. De machten, hoewel verslagen, weten nog altijd miljoenen mensen te knechten. Als christenen zijn wij geroepen hierin te spreken en handelen als God, als beeld-dragers van Gods liefde, zoals die ons geopenbaard is aan het kruis.
Zalig pasen!
Zuster Marianne
Vanmorgen werd ik in de eucharistieviering geraakt door een vers uit Psalm 138:
‘Wanneer ik tot U riep, hebt Gij mij steeds verhoord, Gij hebt mij altijd nieuwe moed gegeven.’
Ja, nieuwe moed en telkens weer: nieuwe moed om door te gaan en te blijven vertrouwen op Gods weg met mij. Verwonderd en dankbaar hoe zo’n psalmvers dan ineens binnenkomt en je laat gewaarworden hoe trouw God met mij is meegegaan.
Hij was er bij, ook wanneer ik dat niet in de gaten had. Mensen hebben mij onverwacht en keihard laten vallen en hebben mij buitengesloten, maar God was er door alles heen bij en heeft mij, naast nieuwe moed, ook nieuwe mensen gegeven. En ik heb het aangedurfd, de moed gehad, om mensen te blijven vertrouwen. De meeste mensen zijn ook te vertrouwen!
Een levensweg lang
trouwe metgezel
roepende
en antwoord gevend
U met mij
en ik met U
mij moed gevend
telkens weer
nieuwe moed
om mijn weg met U te gaan
gisteren
heden
vandaag
Amen.
Gisteren heb ik naar de inauguratie van president Joe Biden gekeken. Ik was ontroerd door de plechtigheid en door de woorden die er klonken. Met deze nieuwe president klinkt er een nieuw geluid: een nieuw en hoopvol begin! En daartoe roept Biden ook op, om een nieuw begin te maken. De woorden die dit nieuwe kleuren zijn:
Natuurlijk zijn dit woorden en zal het niet eenvoudig zijn, maar de intentie is duidelijk en ontroerd mij. Op een bepaalde manier moest ik ook terugdenken aan het moment dat Jorge Bergoglio, als paus Franciscus, voor het eerst de mensen toesprak: niet vanuit macht, maar als een nederige dienaar. Beiden zijn mannen op leeftijd, in de ogen van veel mensen te oud om een dergelijke functie te vervullen. Naast oud zijn het echter vooral wijze mannen met levenservaring. En beiden zijn gelovige mensen, die het aandurven om nieuw te denken en bij wie het dienen voorop staat (niet de macht). Ik denk dat wij dergelijke leiders nodig hebben om het visioen van vrede levend te houden en ook werkelijk stappen van vrede te kunnen zetten met elkaar. Dat begint met het zien en horen van de ander, met respect en de intentie de ander niet te beschadigen.
Geïnspireerd door Biden en Franciscus wil ook ik, op de plek waar ik leef en werk, mijn bijdrage leveren: staan voor de waarheid en voor de ontmaskering van de leugen. Als ik in het boek ‘Navolging’ van Dietrich Bonhoeffer lees (en die lees ik), over de weg van de navolging van Christus, of in het Evangelie dan zie ik prachtige paralellen. Als christen ben ik blij met Joe Biden. Ik bid voor hem en wens hem Gods zegen toe in werk en leven en ik hoop dat velen met hem dat nieuwe begin aandurven. Tot lof van God en tot zegen van de wereld.
Afgelopen zondag klonk in het evangelie: ‘Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand.’ en ‘Heb uw naaste lief als uzelf.’ En daar werd aan toegevoegd: ‘Deze twee geboden zijn de grondslag van alles wat er in de Wet en de Profeten staat.’
Het is een lezing die heel bekend is, ook ik heb hem al vaak gehoord. Toch kwam hij anders binnen zondag en nog steeds zoemt hij na. Het gaat hier om de grondslag van alle geboden en verboden die in de Bijbel staan. De een kan daarin niet zonder de ander. Er zijn momenten dat je meer nadruk legt op de lofzang en op de liefde voor God en er zijn momenten dat je liefde voor God meer tot uitdrukking komt in je liefde voor de naaste.
In de jaren bij de clarissen was ik vele uren bezig met bidden en de liefde voor God. In mijn gebed was ik verbonden met mijn naasten. Nu als zuster van de feminae pacis bid ik iets minder en werk ik daarnaast als geestelijk verzorger in een woonzorgcentrum. Zeker in deze coronatijd wordt er een beroep op mij gedaan om zieke en stervende mensen nabij te zijn en ook collega’s van de zorg. Ik ervaar hoe waardevol dit is en hoe dit mijn leven verrijkt.
De grondslag van alles wat er in de Bijbel staat, en daarmee de bron waaruit wij als feminae pacis willen leven, klopt daarmee voor mij. De lofzang gaande houden en zingen en bidden voor (en tot) onze God én mijn naaste, de mensen die aan mij worden toevertrouwd, liefdevol nabij zijn. De lezing van zondag zoemt door omdat hij voor mij nu in het dagelijks leven zo klopt. God is goed en ik dank Hem dat ik in Zijn naam mensen nabij mag zijn.
Vrede en alle goeds!
zustermarianne.wordpress.com 